Okul öncesi dönemde çocukların gelişimi, büyük ölçüde aile yapısından etkileniyor. Uzman Psikolog ve Çocuk Gelişim Uzmanı Ferhat Çakır, aile içindeki dinamiklerin çocukların bilişsel, duygusal ve sosyal gelişimi üzerindeki kritik rolüne dikkat çekti.
AİLE, İLK EĞİTİM KURUMU
Ferhat Çakır, çocukların hayatlarının ilk yıllarında edindikleri becerilerin büyük kısmının aile ortamında şekillendiğini belirtti. “Anne-baba ve diğer aile bireyleri, çocuğun ilk öğretmenleridir. Onların tutumları, iletişim biçimleri ve ev içindeki atmosfer, çocuğun kişilik gelişimini doğrudan etkiler” diyen Çakır, sağlıklı bir aile ortamının önemine vurgu yaptı.
AİLE İÇİ İLETİŞİM VE DUYGUSAL GÜVEN
Çakır, aile içinde sevgi ve güven ortamının sağlanmasının çocukların duygusal gelişimi için kritik olduğunu ifade etti. “Çocuk, kendisini değerli hissettiği bir ortamda büyüdüğünde, özgüveni yüksek ve sosyal ilişkileri kuvvetli bireyler olarak yetişir. Ancak aile içi çatışmalar, ilgisizlik veya aşırı otoriter tutumlar, çocukta kaygı bozuklukları ve özgüven eksikliğine neden olabilir” dedi.
TEKNOLOJİNİN ROLÜ VE AİLE BAĞLARI
Günümüzde teknolojinin aile içi etkileşimi etkilediğini belirten Çakır, ebeveynlerin çocuklarıyla daha fazla kaliteli zaman geçirmesi gerektiğini söyledi. “Ekran sürelerinin kontrolsüz şekilde artması, ebeveyn-çocuk ilişkisini zayıflatabilir. Bunun yerine, birlikte oyun oynamak, hikâye okumak ve doğada vakit geçirmek gibi etkinlikler, çocuk gelişimini destekleyen önemli unsurlardır” diye ekledi.
FARKLI AİLE YAPILARI VE ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Geleneksel, geniş aile yapılarından çekirdek aileye geçişin çocuklar üzerindeki etkilerine de değinen Çakır, tek ebeveynli veya büyük aile bireyleriyle büyüyen çocukların farklı gelişim süreçlerinden geçtiğini belirtti. “Önemli olan, çocuğun hangi aile yapısında büyüdüğünden ziyade, içinde bulunduğu ortamın sevgi, anlayış ve güven temelli olup olmadığıdır” diyerek ailelere rehberlik etti.
EBEVEYNLERE ÖNERİLER
Ferhat Çakır, ailelere çocuklarının gelişimini en iyi şekilde desteklemek için şu önerilerde bulundu:
· Çocuğunuzla her gün en az 20 dakika birebir vakit geçirin.
· Duygularını ifade etmesine olanak tanıyın, onu dinleyin ve anladığınızı gösterin.
· Aşırı koruyucu veya baskıcı olmaktan kaçının, sınırlar koyarken esneklik sağlayın.
· Onunla birlikte oyun oynayarak, keşfetmesine ve problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı olun.
· Dijital dünyada geçirdiği zamanı dengeleyin ve fiziksel aktiviteleri teşvik edin.
Çocuk gelişimi konusunda ailelerin bilinçlenmesi gerektiğini vurgulayan Çakır, “Sağlıklı bireyler yetiştirmenin temeli, ailede atılır. Sevgi dolu bir ev ortamı, çocuğun gelecekteki başarısını ve mutluluğunu belirleyen en önemli faktördür” dedi.
