Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistikleri’ni açıkladı. Verilere göre, kültür harcamaları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 84,7 artarak 276 milyar 338 milyon 253 bin TL’ye ulaştı. Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı ise yüzde 1 olarak gerçekleşti.
GENEL DEVLET HARCAMALARININ PAYI YÜZDE 64,3 OLDU
2023 yılında toplam kültür harcamalarının yüzde 64,3’ü genel devlet harcamalarından oluştu. Genel devlet kültür harcamaları, bir önceki yıla kıyasla yüzde 98,1 artışla 177 milyar 594 milyon 791 bin TL olarak kaydedildi. Bu harcamaların yüzde 67,9’u merkezi devlet bütçesinden karşılandı. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek pay ise yüzde 24,4 ile mimarlık alanına ayrıldı.
HANEHALKI KÜLTÜR HARCAMALARININ DAĞILIMI
Hanehalklarının gerçekleştirdiği kültür harcamalarında en büyük pay yüzde 22 ile veri işlem ekipmanlarına ayrıldı. Bu kategoriyi yüzde 21 ile televizyon ve ekipmanı, yüzde 15 ile kitaplar izledi.
KÜLTÜREL SEKTÖRLERDE KATMA DEĞER ARTIŞI
Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 94 artarak 108 milyar 214 milyon 593 bin TL’ye yükseldi. Katma değerin yüzde 22,2’si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13’ü sinema, video ve televizyon yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayını faaliyetleri, yüzde 12,1’i ise mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında üretildi.
KÜLTÜREL MAL İHRACATI VE İTHALATI
2023 yılında kültürel mal ihracatı yüzde 47,7 artışla 263 milyar 740 milyon 463 bin TL’ye yükselirken, kültürel mal ithalatı yüzde 87,5 artarak 149 milyar 553 milyon 210 bin TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatındaki payı yüzde 4,3, ithalatın payı ise yüzde 1,8 olarak kaydedildi.
KÜLTÜREL İSTİHDAM YÜZDE 9 ARTTI
Kültürel istihdam, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9 artışla 743 bin kişiye ulaştı. Bu istihdamın yüzde 60,8’i 30-54 yaş grubunda, yüzde 28,8’i 15-29 yaş grubunda, yüzde 10,4’ü ise 55 yaş ve üzerindeki bireylerden oluştu.
EL SANATLARI VE MESLEK DAĞILIMI
Kültürel istihdamda çalışanların yüzde 38,5’i el sanatları çalışanları, yüzde 18,7’si mimarlar, planlamacılar ve tasarımcılar, yüzde 9,9’u üretici sanatçılar ve sahne sanatçıları, yüzde 9,3’ü ise yazarlar, gazeteciler ve dilbilimcilerden oluştu. Mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı yüzde 11,1, üretici sanatlar ve gösteri sanatları çalışanlarının payı ise yüzde 5,6 oldu.
KÜLTÜREL FAALİYET ALANLARI
Programcılık, yayıncılık ve haber ajansı faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı yüzde 4,3 olarak belirlendi. 2023 yılında kültürel sektörlerin hem ekonomik hem de istihdam açısından büyümeye devam ettiği görüldü.
