Restorasyonu tamamlanan fenerin çevresindeki iskele söküldükten sonra yapı, ilk kez tüm ihtişamıyla görüntülendi. Proje, 2020 yılında dönemin Antalya Valisi Münir Karaloğlu öncülüğünde başlatılmıştı. Aynı yıl “Patara Yılı” ilan edilmesiyle çalışmalar hız kazandı.
YAPAY ZEKA TEKNOLOJİLERİ KULLANILDI
Kazı çalışmaları 37 yıl önce Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından başlatıldı. M.S. 64 yılında inşa edilen ve Roma dönemine tarihlenen fenerin yaklaşık yüzde 80’i kazılarda ortaya çıkarılan orijinal taşlarla ve yapay zeka destekli modellemeyle yeniden örüldü.
YAKLAŞIK 5 YILDA TAMAMLANDI
2020’de başlayan restorasyon süreci yaklaşık 5 yıl sürdü. Patara kazılarına uzun yıllar emek veren ve 2023’te emekli olan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, iskele söküldükten sonra fenerin son halini sosyal medya üzerinden paylaştı. 26,5 metrelik kulenin podyumu, kapısı ve heykel kaidesi de yerine yerleştirildi.
IŞIĞI YENİDEN YANACAK MI?
Prof. Dr. Işkan Işık, deniz fenerinin yeniden işlevsel hale gelmesi için de çağrıda bulundu. “Temennim, fenerin ışığının yeniden çakması yönünde. Böylece hem sembolik hem de işlevsel olarak geçmişteki görevini yeniden üstlenmiş olacak” dedi. Özellikle gece saatlerinde Patara kıyısından geçen gemilerin fenerin ışığını görmesiyle Türkiye’nin tanıtımına da katkı sağlanabileceğini belirtti.
KAZILAR VE RESTORASYON 20 YIL SÜRDÜ
Toplam 37 yıllık kazı sürecinin 16 yılını başkanlık görevinde geçiren Prof. Dr. Havva İşkan Işık, bu süreci “adeta bir çocuğu büyütmek gibi” olarak nitelendirdi. Restorasyonun tamamlanmasında katkısı bulunan Cumhurbaşkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya Valiliği ve yerel kurumlara teşekkürlerini iletti.
