HALKA ARZ NEDİR?
Belirli bir iş hacmiyle büyüyen ve genişleyen şirketlerin devamlılığı için gereken sermaye, gelecekteki hedeflerinin önemli bir parçasıdır. Finansal istikrarı sağlamak ve piyasa likiditesi risklerini minimize etmek amacıyla sermaye yapılandırmaları yapılabilmektedir. Bu şekilde likidite hedefleri karşılanır ve şirketin büyüme stratejileri doğru bir şekilde uygulanabilir. Şirketler, halka arz yoluyla finansman sağlayarak mali destek elde ederler ve yatırımcılar borsada işlem gören hisseler aracılığıyla kar elde etme fırsatı bulurlar.
Halka arz, şirketlerin gelecek stratejileri doğrultusunda hisselerini genel halka sunma sürecidir. Bu süreçte şirketler, mevcut hisselerini belirli bir oranda satışa sunabilir ve yatırımcılardan talep toplayabilirler, bu süreç genellikle halka arz çağrısı veya ilanlar yoluyla gerçekleştirilir. Halka arz tamamlandıktan sonra, şirketin hisseleri borsada serbestçe alınıp satılabilir hale gelir.
HALKA ARZ HİSSESİ NASIL ALINIR?
Halka arz edilecek hisseler için talep oluşturmak üzere bir yatırım hesabına sahip olmanız gerekir.
Yatırım hesabı açtıktan sonra halka arza nasıl katılım sağlanır sorusuna yanıt aramaya başlayabilirsiniz. Hisselerini dağıtacak şirketlerin ilan tarihlerine dikkat etmek, halka arz takvimi üzerinden göz atmak ve talep toplama tarihine göre katılım sağlamak izlenmesi gereken diğer adımlardır. Aynı zamanda lotların dağıtım şekline bakarak yatırımcının kendi hedefine yönelik karar vermesi gerekir.
Daha büyük oranlarda yatırım için oransal dağıtım yapan şirketlerin halka arzı uygun görülebildiği gibi, yeni başlangıç yapmak isteyenlerin minimum oranda sermaye yatırması önerilir. Halka arz sonuçları takip edilerek sermaye durumu kontrol edilebilir.
HALKA ARZ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
"Halka arz" terimi hakkında bilgi verirken, genellikle iki farklı yöntemden bahsedilir. Birincil halka arzda, şirketler menkul kıymetlerini ilk kez piyasaya sürerler. İkincil halka arz ise şirketin mevcut hisselerinin yeniden satışa sunulması işlemidir. Bu süreçte, borsada işlem gören hisselerin yanı sıra mevcut yatırımcılar da kendi hisselerini piyasaya sürebilirler.
HALKA ARZA NASIL KATILIM SAĞLANIR?
Yatırım hesabı açan ve borsada yatırımlarını yönetmek isteyen herkes için halka arz, ideal bir seçenek sunmaktadır. Hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için, birikimlerini ve sermayelerini değerlendirmek amacıyla yeni halka arz edilen hisseler büyük ilgi görür. Halka arzın getirdiği avantajlar arasında kazanç potansiyeli önemli bir yer tutar ve şirketin hisseleri uluslararası piyasalarda da etkili olabilir.
Halka arz talep ekranında lot adedi ve tutarı girilebilir. Eğer hisse senedi satışından söz ediyorsak, katılımcılar hisse senedi kodu aracılığıyla taleplerini iletebilirler. Katılım Endeksi, Borsa İstanbul tarafından oluşturulan bir endekstir ve endekse dahil olacak şirketlerin belirlenmesinde Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) Danışma Kurulu ile iş birliği yapılır. Bu kurul, "Pay Senedi İhracı ve Alım-Satımı Standardı" (Standart) ile "Katılım Finans İlkelerine Uygun Faaliyet Gösteren Şirketlerin Belirlenmesinde Esas Alınacak Rehber" (Rehber) doğrultusunda şirketleri seçer.
Danışma Kurulu tarafından hazırlanan Rehber, swtandardın nasıl uygulanacağına dair detayları içermektedir. Bu doğrultuda oluşturulan Katılım Endeksi, yatırımcıların Katılım Finans İlkelerine uygun faaliyet gösteren şirketler hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlar ve yatırımlarını bu prensipler doğrultusunda yönlendirme imkanı verir.
HALKA ARZ KATILIMIN AVANTAJLARI NELERDİR?
Büyümekte olan ve sermaye genişletmek isteyen şirketlerin duyurduğu halka arz, hem şirketler hem de yatırımcılar açısından çeşitli avantajlar sunar. Halka arz, bireysel ve kurumsal yatırımcılar için borsada işlem gören lotları alarak kazanç sağlama fırsatı sunar. Ayrıca şirketin hisse değeri artar ve gelecekteki faaliyet alanlarını genişletme imkanı tanır. Yatırımlar artar ve büyüme planları için sermaye oluşturulurken, mevcut borçların ödenmesi finansal kurumlara olan güveni artırır. Likidite artışı sağlanır ve şirketin genel bilinirliği artar. Yatırımcılar için ise özellikle yatırım portföylerini çeşitlendirme imkanı sağlar.
HALKA ARZDA RİSKLER NELERDİR?
Halka arzın beraberinde getirdiği riskler şunlardır:
- Şirketin hisse senetlerinin piyasada işlem gördüğü süreçte fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar, yatırımcıların getirisini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca piyasada geniş çaplı düşüşler yaşandığında hisse senetlerinin değerinde düşüş görülebilir.
- Şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki değişimler, yönetim kadrosundaki değişiklikler, hissedarlar arasındaki anlaşmazlıklar gibi faktörler de hisse senetlerinin fiyatını etkileyebilir.
- Şirketin yönetim kadrosundaki hatalar veya yanlış kararlar, şirketin uzun vadeli performansını olumsuz etkileyebilir ve dolayısıyla yatırımcıların getirisini azaltabilir.
- Şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki değişiklikler, rekabet koşulları, yasal düzenlemeler gibi etmenler de şirketin uzun vadeli performansını belirleyebilir.
- Şirketin hisse senetleri borsada işlem gördüğü sürece yatırımcılar için likidite sağlasa da bazı durumlarda düşük işlem hacimleri nedeniyle likidite sorunları yaşanabilir.
Bu riskler, yatırımcıların halka arz sürecine girerken dikkate almaları gereken önemli faktörlerdir.
