Çakır, kırsalda yanan sobalar, kapalı alanda kullanılan mangallar ve nargile kafelerin karbonmonoksit kaynakları arasında yer aldığını belirtti. Türkiye’de karbonmonoksit zehirlenmelerinin genellikle kış aylarında soba, kalorifer ya da doğal gaz kullanılan evlerde baca sistemlerinin düzgün çalışmamasından kaynaklandığını ifade etti.
"ÖLÜMLE SONUÇLANABİLİYOR"
Karbonmonoksit gazının vücuttaki oksijenle yarıştığını ve oksijenin dokulara ulaşmasını engellediğini vurgulayan Çakır, “Bu durum en çok kalp, beyin ve böbrekleri etkiler. Kalp damar sisteminde sorunlar yaratabilir ve nörolojik sistemde kalıcı hasarlar bırakabilir. Karbonmonoksit, öldürücü bir zehirlenme türüdür. Bu nedenle ‘sessiz ölüm’ olarak da anılıyor. Özellikle banyoda ya da uykudayken bu gazdan kaynaklanan zehirlenmeler ölümle sonuçlanabiliyor,” dedi.
RİSK GRUPLARINDA KİMLER VAR?
Kapalı otoparklarda çalışanlar, nargile kafelerde bulunan kişiler ve sobalı kahvehanelerde çalışanların risk altında olduğuna dikkat çeken Çakır, doğal gaz sistemlerinde düzenli bakım yapılması, kırsalda soba ve baca temizliğine özen gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Araç içinde mahsur kalındığında kalorifer çalışırken aracın mutlaka havalandırılması gerektiğini de ekledi.
Prof. Dr. Çakır, “Geçen yıl doğu illerinde yüzlerce karbonmonoksit zehirlenmesi vakasını tedavi ettik. Eskisi kadar şofben kaynaklı ölümlerle karşılaşmıyoruz, ancak soba yakan ve uykuda zehirlenen kişilere rastlıyoruz,” diye konuştu.
“SESSİZ ÖLÜMDEN KOMŞUMUN YARDIMIYLA KURTULDUM”
Erzurum’da bacadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 61 yaşındaki Orhan Aksakal, baş ağrısı ve halsizlik şikayetiyle hastaneye kaldırıldığını anlattı. “İşten eve geldiğimde hafif bir gaz kokusu fark ettim. Durumu komşuma haber verdim. Baygınlık geçirmişim, başka bir şey hatırlamıyorum,” dedi. Aksakal, tedavisinin iyi geçtiğini belirterek sağlık ekiplerine teşekkür etti.
BACA TEMİZLİĞİ ÖNEMLİ
Erzurum Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Eğitim Amiri Hasan Koçak, soba bacalarının yılda en az iki kez temizlenmesi gerektiğini söyledi. Koçak, “Lokanta ve kebapçı gibi işletmelerin bacaları ise üç ayda bir temizlenmeli. Aksi takdirde baca içinde biriken yağlar yangına sebep olabilir,” uyarısında bulundu.
Uzmanlar, karbonmonoksit zehirlenmelerinin önlenmesi için bireylerin tedbir almasını ve soba, baca sistemlerinin düzenli bakımını ihmal etmemesini öneriyor.