Sağlıklı Hayat Merkezi KETEM Hekimi Dr. Filiz Daştan, serviks kanserinin dünya genelinde meme, akciğer ve kalın bağırsak kanserlerinden sonra dördüncü sıklıkta görüldüğünü belirtti.
Dr. Daştan, "2022 yılında dünya genelinde 662 bin 301 yeni vaka tespit edilmiş ve 348 bin 874 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Kadınlarda kanser nedeniyle ölümlerin dördüncü sırada yer alan nedenidir" dedi.
Dr. Daştan, serviks kanserinin Türkiye’de daha az görülmesine rağmen yıllık vakalarda artış olduğunu vurguladı: "Türkiye’de serviks kanserinin görülme sıklığı yüz binde 4,5 olup, bir yıl içerisinde 2 bin 374 kadın serviks kanseri tanısı almıştır."
SERVİKS KANSERİ VE HPV ENFEKSİYONU
Dr. Daştan, hastalığın en büyük nedeninin Human Papilloma Virüsü (HPV) olduğuna dikkat çekti: "Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı, HPV’nin kadın kanserlerinin yüzde 5-10’undan sorumlu olduğunu bildirmektedir. Türkiye’de HPV ile ilişkili kanserler, kadınları erkeklere göre beş kat daha fazla etkilemektedir."
RİSK FAKTÖRLERİ VE BELİRTİLER
Serviks kanserine yol açan başlıca risk faktörleri şu şekilde sıralandı:
- Kalıcı HPV enfeksiyonu
- Sigara kullanımı
- Çok eşlilik
- Erken yaşta cinsel ilişki
- Bağışıklık sisteminin baskılanması
- Beslenme ve genetik faktörler
Belirtiler arasında vajinal akıntı, adet dönemi dışı kanamalar ve cinsel ilişki sonrası kanama ya da ağrı yer alıyor. Erken evrede, pelvik muayene, PapSmear ve HPV testleri ile hastalık tespit edilebiliyor.
SERVİKS KANSERİ TARAMA PROGRAMLARI
Dr. Daştan, Türkiye’deki Ulusal Kanser Tarama Programı kapsamında 30-65 yaş arasındaki sağlıklı kadınların 5 yılda bir HPV-DNA testi ile tarandığını belirtti: "Bu taramalar, Sağlıklı Hayat Merkezleri, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz yapılmaktadır. Ayrıca mobil tarama hizmetleri ile kırsal ve dezavantajlı gruplara da ulaşılmaktadır."
ÖNLEME VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Dr. Daştan, serviks kanserinin önlenebilir bir hastalık olduğuna dikkat çekerek şu önerilerde bulundu:
- HPV aşısı: 9-14 yaş arasındaki kız ve erkek çocuklara aşı uygulanması.
- Tarama testleri: 30 yaşından itibaren düzenli olarak HPV ve PapSmear testlerinin yapılması.
- Sigara kullanmamak ve güvenli cinsel ilişki konusunda bilinçlenmek.
Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserinin dünyada ortadan kaldırılabilecek ilk kanser türü olabileceğini belirtiyor. Serviks kanseri erken teşhis edildikten sonra yüzde 100 tedavi edilebilir.
