Bilim insanları, otizmli çocukları tespit etmek için hareket takibi yapan yeni bir video oyunu aracı geliştirdi. CAMI (Computerized Assessment of Motor Imitation - Bilgisayarlı Motor Taklit Değerlendirmesi) adlı bu sistem, çocukların ekrandaki bir karakterin hareketlerini ne kadar iyi taklit ettiğini analiz ederek otizm teşhisinde yüzde 80 doğruluk oranına ulaşabiliyor.
Yapılan araştırmalar, CAMI'nin sadece otizm teşhisi koymakla kalmayıp, otizm ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (ADHD) arasındaki farkı ayırt etmede de yüzde 70 başarı sağladığını ortaya koydu.
OTİZM BELİRTİLERİNİN TESPİT EDİLMESİNE YARDIMCI OLUYOR
Otizm, genellikle sosyal iletişim güçlükleriyle ilişkilendirilse de, yapılan çalışmalar duyusal-motor zorlukların da önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Otizmli çocukların jestleri, yüz ifadelerini ve hareketleri taklit etmekte zorlandığı biliniyor. Beden dili aracılığıyla iletişim kurmada önemli bir yer tutan bu beceriler, CAMI sistemi tarafından değerlendirilerek otizm belirtilerinin tespit edilmesine yardımcı oluyor.
Nottingham Trent Üniversitesi'nden psikolog Bahar Tunçgenç, sistemin bu farklılığı nasıl ortaya koyduğunu şu sözlerle ifade ediyor:
"CAMI, otizmli çocukların yaşadığı duyusal-motor zorlukları ortaya çıkarıyor ve bu sorunların ADHD’li çocuklarla paylaşılmadığını gösteriyor."
CAMI SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?
CAMI, çocuklardan ekrandaki karakterin dans benzeri hareketlerini 1 dakika boyunca taklit etmelerini istiyor. Bu süreçte çocuğun hareketleri iki farklı kamera tarafından kaydediliyor ve sistem, çocuğun taklit yeteneğini 0 ile 1 arasında bir puanla değerlendiriyor.
- 0 puan, hiç taklit edememeyi,
- 1 puan, mükemmel taklit etmeyi temsil ediyor.
Araştırma kapsamında, 7 ile 13 yaş arasındaki 183 çocuk test edildi. Çocukların gruplara göre dağılımı şu şekilde oldu:
- 21’i sadece otizm (ASD) teşhisi aldı
- 35’i yalnızca ADHD teşhisi aldı
- 63’ü hem ASD hem de ADHD teşhisi aldı
- 65’i ise nörotipik (herhangi bir teşhisi olmayan) çocuklardan oluşuyordu.
Yapılan analizlerde, otizmli çocukların CAMI’den düşük puan aldığı ve bu düşük skorlar ile otizm belirtileri arasında güçlü bir bağlantı bulunduğu tespit edildi. Özellikle sosyal etkileşim ve tekrarlayan davranışlarla ilgili semptomlar, düşük CAMI puanı ile doğrudan ilişkiliydi.
Ancak bu düşük skorların ADHD ile bağlantısı olmadığı belirlendi. ADHD’li çocukların daha yüksek CAMI puanları aldığı, ancak bu farkın yalnızca otizm teşhisi alan çocuklarla karşılaştırıldığında anlam kazandığı görüldü. Bu sonuçlar, CAMI’nin tek başına kesin teşhis koyma konusunda henüz yeterli olmadığını ancak büyük bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor.
HIZLI TEŞHİS YÖNTEMİ
Bahar Tunçgenç, CAMI’nin en büyük avantajlarından birinin basit ve uygulanabilir olması olduğunu vurguluyor:
"CAMI’yi heyecan verici kılan şey, kolayca uygulanabilmesi. Video oyunları zaten çocuklar için çok popüler. Hem eğlenceli hem de hızlı sonuçlar veriyor. Kliniklerde yaygın olarak kullanılmasını umut ediyorum."
Bu yenilikçi teşhis yöntemi, gelecekte otizm ve ADHD teşhisinde erken tanı sürecini hızlandırabilir ve doktorlara daha objektif veriler sağlayabilir.
Araştırmanın bulguları, British Journal of Psychiatry dergisinde yayımlandı.
