Yolsuzluk suçlamasıyla tutuklanarak görevden alınan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, aynı gün Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) ön seçiminden Cumhurbaşkanı adayı olarak belirlenen isim oldu. Bu gelişme, İmamoğlu’nun aday olup olamayacağına yönelik hukukî süreci ve olası engelleri yeniden gündeme taşıdı.
YARGILAMA SÜRECİ VE ADAYLIK DURUMU
İmamoğlu hakkında yürütülen yolsuzluk soruşturması kapsamında yargılama süreci tamamlanıp kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmediği sürece, adaylığına doğrudan bir engel bulunmuyor. Ancak dava sonuçlanır ve hakkında hüküm verilirse, Anayasa’nın ilgili maddeleri gereği cumhurbaşkanlığı adaylığı düşebilir.
Benzer bir durum, 2018 Cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşanmıştı. HDP’nin eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş, tutuklu yargılandığı halde hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı bulunmadığı için aday olabilmişti.
DİPLOMA ŞARTI
İmamoğlu’nun adaylık önündeki başka bir engel ise yükseköğrenim diplomasıyla ilgili yargı süreci. İstanbul Üniversitesi tarafından verilen diplomanın iptali kararı, henüz yürütmenin durdurulması ya da iptaliyle sonuçlanmadı. Anayasa’nın 101. maddesi uyarınca cumhurbaşkanı adayı olabilmek için yükseköğrenim şartı aranıyor. Bu nedenle söz konusu yargı süreci de belirleyici olacak.
ANAYASA'NIN 76. MADDESİ VE YOLSUZLUK İDDİASI
Anayasa'nın 76. maddesi, yolsuzluk suçu nedeniyle hüküm giymiş kişilerin milletvekili ya da cumhurbaşkanı seçilmesini engelliyor. Ancak mahkeme kararıyla memnu hakların iadesi yoluyla bu engel aşılabiliyor.
DEVAM EDEN DOSYALAR
İmamoğlu hakkında geçmişte alınan siyasi yasak kararı da hâlâ istinaf aşamasında bulunuyor. 14 Aralık 2022'de "YSK üyelerine hakaret" gerekçesiyle 2 yıl 7 ay 15 gün hapis ve siyasi yasak cezasına çarptırılmıştı. Bu dosya hâlâ İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Ceza Dairesi’nde beklemede.
GÜNDEMDEKİ DİĞER DAVALAR
İmamoğlu hakkında ayrıca Beylikdüzü Belediye Başkanı olduğu dönemde 2015 yılında yapılan bir ihaleye ilişkin dava bulunuyor. Bu davada 7 yıla kadar hapis cezası talep ediliyor. Bir sonraki duruşma 11 Nisan’da görülecek.
Ayrıca, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek hakkında sarf ettiği sözler nedeniyle "terörle mücadelede görev alan kişileri hedef göstermek" suçlamasıyla yargılanacağı bir dava daha açıldı. Bu dosyada da İmamoğlu’nun 7 yıl 4 aya kadar hapsi isteniyor. Duruşma 11 Nisan’da İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlayacak.
