CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım,Orman ve Köyişleri Komisyonu üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye genelinde etkili olan zirai don olayının tarımsal üretim üzerindeki etkilerine dikkat çekerek üreticiye yönelik acil destek çağrısında bulundu. Gürer, donun 61 ilde etkili olduğunu ve başta elma, kiraz, kayısı, şeftali, erik ve üzüm olmak üzere birçok ürünün zarar gördüğünü belirtti.
"ZİRAİ DON TÜM ÜRÜNLERE ZARAR VERDİ"
Zirai donun kıtlık oluşturmayacağını, ancak dar gelirli kesimin bu durumdan dolaylı olarak etkileneceğini ifade eden Gürer, "Farklı bölgelerden ürün gelebilir ama fiyatlar yükselir. Örneğin yıl başında Çukurova’da yaşanan don olayı narenciye fiyatlarını artırdı. Limon fiyatları fırladı. Limon stoğu varken fiyat arttı. Çünkü fırsatçılar, 'don oldu, o yüzden bu yılın fiyatını artıralım' dedi" dedi.
Zirai dondan en çok etkilenen meyvelerin elma ve kiraz olduğunu belirten Gürer, "Meydana gelen don tüm ürünlere zarar verdi. Bu anlamda elma, şeftali, kayısı, erik, dut, badem, nektarin gibi ürünlerin hepsi büyük ölçüde dondan etkilendi. Bazı bölgelerde donun etkisi çok oldu, üzüm de dahil olmak üzere. Örneğin, Niğde bölgesinde bazı yerlerde elma bahçelerinde hiçbir şey koymadı. Kirazda büyük zarar verdi. Maraş’ta, Malatya’da kayısıyı vurdu. Maraş’ta, Kırşehir’de, Nevşehir’de bölgesel olarak büyük ölçüde üreticinin kaybı var. Bazı bölgelerde sorun daha büyük. Örneğin, elma ve kiraz bu konuda en büyük darbeyi alan ürünler oldu" şeklinde konuştu.
"BU YIL ARZ AÇIĞI MEYVEDE DAHA FAZLA YAŞANABİLİR"
Don olaylarının meyve üretiminde ciddi kayıplara neden olduğunu vurgulayan Gürer, "Geçen yıl 8 milyon ton olan meyve üretimi bu yıl onun çok altında kalacak. Türkiye zaten bazı ürünlerde dışa bağımlı. Bu yıl arz açığı meyvede daha da fazla yaşanabilir" ifadelerini kullandı.
Gürer, iç pazarla birlikte ihracatın da olumsuz etkileneceğini belirtti. "Üretici bu konuda mağdur. Bahçede bu yıl meyve yok. Ancak gelecek yıl ürün alınabilmesi için bakımın sürmesi gerekiyor. Ağaçlar dondu diye gübreleme ve ilaçlamadan vazgeçilemez" diyerek çiftçiye destek verilmesi gerektiğini vurguladı.
"BURADA OLMASI GEREKEN GERÇEKTEN YAŞANAN MAĞDURİYETİN DOĞRU TESPİT EDİLMESİ"
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın il müdürlükleri aracılığıyla hasar tespiti yaptığını ifade eden Gürer, "Bakan bey daha tespitler yapılmadan arz açığı 10 milyon ton olacak dedi. Bu rakamı mucizevi şekilde nasıl verdiği soru işareti ama şu anda daha hasar tespiti yapılmadığı için tam tablo net olarak ortaya çıkmadı. Bizim tespitlerimiz doğrudan üretici ile görüşüyoruz. Onların bize aktardıkları üzerine soruna bakıyoruz. Burada olması gereken gerçekten yaşanan mağduriyetin doğru tespit edilip o anlamda hak kayıplarının ve zararların karşılanması gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.
Ayrıca Gürer, çiftçilerin yaşadığı mağduriyeti hafifletmek için TBMM’ye bir kanun teklifi sunduğunu da belirtti. "İcraların durdurulması, çiftçi borçlarının ertelenmesi için teklif verdim. Bu yılın başından itibaren icra nedeniyle yaşadıkları mağduriyet süreci var. 2 bin 900 tarlaya, 110 bin traktöre ve bir çiftçinin keçilerine el konuldu. Bu icraların da durdurulmasını barındırdan kanun teklifi verdik. İcra durdurulmalı, destekler artırılmalı, borçlar ertelenmeli, çiftçiye gübre başta olmak üzere yeniden üretim yapmasını sağlamak için katkı sağlanmalı" dedi.
Gürer, çiftçiye gübre başta olmak üzere üretim araçları için katkı verilmesinin zorunlu olduğunun altını çizdi.
