Ramazan Bayramı tatilini son anda 9 güne uzatarak piyasalardaki paniği yatıştırmaya çalışan iktidarın vatandaşa asıl sürprizi, bayram sonrasında yürürlüğe girecek zam dalgası olacak. Kurdaki ani yükselişin maliyetlere yansıması ve bütçe açığının yılın ilk iki ayında olağanüstü artış göstermesi, açıkların daha fazla borçlanma ve zamlarla kapatılmasını gündeme getirdi.
Bu doğrultuda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bayram sonrasında Nisan-Mayıs-Haziran dönemi borçlanma projeksiyonunda, önümüzdeki 3 ayda 791,2 milyar TL’lik yeni borçlanmaya gidileceği açıklandı. Hazine, borçlarını ödemek için yeni borçlanma yaparken, 3 ayda geri ödeyeceği toplam 692,6 milyar TL’nin yaklaşık 100 milyar TL üzerinde yeni borçlanma gerçekleştirecek.
HAZİNE’NİN BORÇLANMA İHTİYACI VE MALİYETLER ARTTI
İlk iki ayda 500 milyar TL’ye yaklaşan bütçe açığıyla borçlanma ihtiyacı artan Hazine, nisanda 329,5 milyar TL, mayısta 174,9 milyar TL ve haziranda 286,8 milyar TL yeni borçlanmaya gidecek. Buna karşılık, 692,6 milyar TL’lik borç geri ödenecek ancak Hazine, bu miktarın yaklaşık 100 milyar TL üzerinde yeni borçlanma yapacak.
19 Mart’taki siyasal-yargısal operasyonların ardından döviz, faiz ve menkul kıymet piyasalarında yaşanan sert dalgalanmalar, Hazine’nin açıklarını ve kaynak ihtiyacını daha da artırdı. Kurlardaki yükselişin borçlanma maliyetlerini artırmasıyla birlikte, ekonomi yönetiminin kamu tarafından yönetilen mal ve hizmet fiyatlarına zam yaparak gelir açığını kapatmayı planladığı belirtiliyor.
ELEKTRİK VE DOĞALGAZA BÜYÜK ZAM YOLDA
Dezenflasyon programı çerçevesinde uzun süredir baskı altında tutulan elektrik ve doğalgaz fiyatlarının 19 Mart operasyonlarının ardından sürdürülemez hale geldiği ifade ediliyor. Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (EPDK), özel üretim ve dağıtım şirketlerinin tarife artışı taleplerini gündeme aldığı ve 1 Nisan’dan itibaren elektrik tüketim bedeline en az yüzde 25 zam yapılacağı belirtiliyor.
Ayrıca, doğalgaz dağıtım ve satışını üstlenen Boru Hatları ile Taşımacılık A.Ş. (BOTAŞ), uzun süredir milyarlarca liralık “görev zararı” pahasına artış yapmadığı doğalgaz tarifesinde yüzde 25-30 arasında zam yapmaya hazırlanıyor.
AKARYAKITA PEŞ PEŞE ZAMLAR KAPIDA
Kur artışlarının elektrik ve doğalgaz tarifelerine yansımasının yanı sıra, akaryakıt fiyatlarında da peş peşe zamların devreye girmesi bekleniyor. Bayram sonrası açıklanması beklenen elektrik, doğalgaz ve akaryakıt zamlarının, toplu ulaşım, taşımacılık, lojistik gibi alanlarda da fiyat artışlarını tetiklemesi ve bu zamların sebze-meyve, gıda ürünleri ve diğer hizmetlere kadar geniş bir yelpazede fiyat artışlarına neden olması öngörülüyor.
ZAM FIRTINASI ENFLASYONU YUKARI ÇEKECEK
Nisan başından itibaren hızlanacak zam fırtınasının, nisan ayı enflasyonunu yukarı çekmesi ve mayıs enflasyonuna da olumsuz etki yapması bekleniyor. Ekonomistler, önümüzdeki dönemde zam dalgasının hem maliyet enflasyonunu artıracağını hem de vatandaşın alım gücünü daha da düşüreceğini ifade ediyor.
