Almanya, savunma harcamalarını artırmak amacıyla borçlanma kurallarını gevşetmeye hazırlanıyor. Friedrich Merz liderliğindeki yeni hükümet, askeri harcamaları borç freninden muaf tutmayı ve altyapı projeleri için 500 milyar euroluk bir fon oluşturmayı planlıyor. Avrupa'da güvenlik endişelerinin artması ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna politikasındaki değişiklikler, Almanya’nın hızla harekete geçmesine neden oldu.
Almanya’nın bir sonraki Şansölyesi Friedrich Merz, savunma ve altyapı yatırımlarının finansmanı için borçlanma kurallarında değişiklik yapma konusunda Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile anlaştı.
SAVUNMA HARCAMALARI MUAF TUTULACAK
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ile hareket eden Merz, parlamentoya sunulacak yasa tasarısının, savunma harcamalarının gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 1’ini aşan kısmını borç freninden muaf tutacağını açıkladı. Bu düzenleme, Almanya'nın silahlı kuvvetlerini modernize etmesine ve Ukrayna’ya askeri destek sağlamasına olanak tanıyacak.
Merz, "Özgürlük ve barışa yönelik tehditlere karşı ne gerekiyorsa yapacağız" açıklamasında bulundu. Koalisyon ortakları, önümüzdeki 10 yıl boyunca altyapı projelerine 500 milyar euro tahsis edecek ayrı bir fon oluşturmayı da planlıyor. Bu kapsamda, devletlerin borçlanma kurallarını gevşetmek için anayasal değişiklik yapılması gündeme geldi.
Yatırımcılar, Almanya’nın borçlanma düzeyinin önemli ölçüde artacağını öngörerek hükümet tahvillerini hızla sattı. Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi 0,19 puan artarak yüzde 2,67’ye yükseldi.
KOALİSYON GÖRÜŞMELERİ HIZLANDIRILDI
Merz, Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi Beyaz Saray’da sert bir şekilde eleştirmesinin ardından SPD ile koalisyon görüşmelerini hızlandırdı.
Avrupa Birliği’nin ortak bir borçlanma mekanizması oluşturma önerisi, Almanya’nın savunma harcamalarını artırma planlarına paralel bir gelişme olarak değerlendirildi.
Ancak bu yeni plan, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) ve aşırı solcu Die Linke’nin parlamentoda anayasa değişikliklerine karşı durma ihtimali nedeniyle, eski parlamentonun 25 Mart’a kadar yeniden toplanmasını gerektiriyor. Merz ve SPD’nin anlaşması, Avrupa’nın savunma stratejisinde köklü bir dönüşümün başlangıcı olarak değerlendiriliyor.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN ÇOĞUNLUK ARANIYOR
Merz, planı hayata geçirmek için 2021 seçimlerinde seçilen eski meclisi yeniden toplamak zorunda kalacak. Anayasa değişiklikleri için üçte iki çoğunluk gerektiğinden Yeşiller’in desteği de kritik bir öneme sahip.
Berlin, 2009'dan bu yana yürürlükte olan borç frenini savunarak bütçe açığını GSYİH'nin yüzde 0,35’i ile sınırlı tutmuştu. Ancak SPD’ye yakın ekonomi profesörü Henning Meyer, "Savunma harcamaları için belirli bir fon oluşturmak yerine, bu giderlerin borç freninden muaf tutulması daha mantıklı. Ne kadar harcanacağı ve hangi zaman diliminde harcanacağı önceden kestirilemez" ifadelerini kullandı.
Almanya’nın borçlanma politikalarındaki bu büyük dönüşüm, Merz’in seçim kampanyasındaki mali disiplin söylemlerinden hızla uzaklaşmasına yol açtı.
"KRİZİN FARKINDA OLARAK HIZLICA HAREKETE GEÇİYOR"
Merz’in kapsamlı harcama planı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’nın güvenlik garantilerine desteğini geri çekme tehdidinin ardından hız kazandı.
Trump’ın Ukrayna’ya askeri yardımları askıya alma kararı, Almanya ve Avrupa’daki endişeleri artırdı. Berenberg Bank baş ekonomisti Holger Schmieding, "Bu, Almanya için büyük bir mali dönüşüm. Merz ve ekibi, krizin farkında olarak hızlıca harekete geçiyor" dedi.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Jana Puglierin, Almanya’nın bu hamlesinin Avrupa Birliği'ndeki lider konumunu güçlendirebileceğini belirtti.
ABD merkezli Dış İlişkiler Konseyi’nden Liana Fix ise bu kararın, Almanya’nın savunma politikalarında köklü bir değişim anlamına geldiğini vurguladı.
