İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 yılından bu yana hazırladığı "İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi", 1 Şubat 2025 itibarıyla "İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi" adıyla yenilenerek yayımlanacak. Yeni indeksin tanıtımı için İTO tarafından bir basın toplantısı düzenlendi.
İTO, 1985 ve 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksleri'nin, değişen tüketim alışkanlıkları ve yeni ürünleri daha iyi temsil etmesi için güncellendiğini açıkladı.
YENİ İNDEKSİN KAPSAMI GENİŞLETİLDİ
1995 bazlı indekste 242 madde bulunurken, 2023 bazlı yeni İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi'nde bu sayı 493’e çıkarıldı. Ana grup sayısı 8’den 12’ye yükseltildi. Fiyat derleme sayısı 15.725’ten 24.500’e çıkarıldı. Geleneksel "yerinde veri toplama" yöntemine ek olarak internetten veri temini de kullanılmaya başlandı.
Yeni indeksin hazırlanması için İTO Bilim Kurulu, İTO Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM) İstatistik Birimi ve NielsenIQ Türkiye iş birliği yaptı. Aylık 350 hane takip edilerek, toplamda 2.400 hanenin katıldığı tüketim araştırmaları gerçekleştirildi.
Ocak 2023’ten bu yana yürütülen çalışmalar kapsamında 586 binin üzerinde fiyat verisi toplandı.
"1995 BAZLI İNDEKS ARTIK YETERLİ DEĞİLDİ"
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, değişen tüketim alışkanlıklarına uyum sağlamak amacıyla indeksin yenilenmesi gerektiğini belirtti. “30 yıldır kullandığımız 1995 baz yıllı indeksimiz artık yeterli olmamaya başladı.” dedi.
Avdagiç, “Daha önceki endeksimizde soba, video kaset çalar, odun gibi ürünler yer alıyordu. Günümüzde ise doğalgaz, cep telefonu, internet ve dijital platformlar temel ihtiyaçlar haline geldi.” ifadelerini kullandı.
2019’da başlatılan indeks yenileme çalışmalarının, pandemi nedeniyle ertelendiğini ve 2023 baz yılı esas alınarak tamamlandığını belirten Avdagiç, “1 Şubat 2025 itibarıyla resmi olarak yürürlüğe koyuyoruz.” dedi.
"ÇAĞDAŞ VE BİLİMSEL BİR İNDEKS HAZIRLANDI"
Yeni indeks, İTO İstatistik Birimi, akademisyenler ve bağımsız kuruluşların iş birliğiyle hazırlandı. Avdagiç, “İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi, EUROSTAT ile aynı metodolojik niteliklere sahip ve Türkiye’deki en güncel İstanbul indeksi olacak.” açıklamasını yaptı.
İTO Bilim Kurulu Üyesi ve Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ege Yazgan, eski indeksin günümüz tüketim kalıplarını yansıtmadığını belirterek, “Yeni indeks, tüm tüketicileri kapsayan, İstanbul’a özel genel bir tüketim endeksi olarak hazırlandı.” dedi.
Yeni İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi, 1 Şubat 2025 itibarıyla kamuoyuyla paylaşılmaya başlanacak.