İktidarın yeni anayasa, muhalefetin ise erken seçim çağrısı yaptığı bu dönemde Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi, "Bu pazar seçim olsa kime oy verirdiniz?" sorusu ile halktan aldığı cevaplar dikkat çekti.
KİMLERE VE NE ZAMAN YAPILDI?
Araştırma 1-9 Ekim 2024 tarihleri arasında, 18 yaş ve üzeri 2.235 katılımcı ile gerçekleştirilirken, İstanbul, İzmir, Adana, Diyarbakır, Bursa, Ankara, Zonguldak, Kayseri, Van, Balıkesir, Trabzon ve Ağrı olmak üzere 12 ilde, Türkiye’nin NUTS1 (12 il) bölgelerinde CATI veri toplama tekniği kullanılarak yürütüldü.
ARAŞTIRMADA 4 SORU SORULDU
Araştırma merkezi 4 ana başlık altında sorularını sordu. Sorular şöyle:
1 ) Erken seçim talebi
2 ) Son bir yılda ekonomik durumdaki değişiklikler
3 ) Siyasi parti liderlerinin kamuoyu nezdindeki beğeni ve beğenmeme oranları
4 ) Bu pazar seçim olursa oy tercihi
ERKEN SEÇİM TALEBİ
“Erken seçim yapılmalı mı?” sorusu ile %58,5 oranında bir çoğunluk erken seçim yapılmasını destekledi. Buna karşın, %41,5’lik bir kesim erken seçim istemediğini belirtti. Son bir yılda ekonomik durumunuz nasıl değişti sorusuna katılımcıların %71,7’si kötüye gitti, %16,4’ü değişmedi, %11,9’u iyiye gitti yanıtını verdiler.
GENÇLER GELECEK KAYGISI YAŞIYOR
Sonuçlar, halkın önemli bir kısmının mevcut siyasal ve ekonomik gidişattan memnun olmadığını ortaya koydu. Diğer bir kesimin ise statükonun devamından yana olduğunu gösterdi. Araştırma verileri ışığında elde edilen bulgulara bakıldığında eğitim düzeyi arttıkça erken seçim talebinin yükseldiğini, gençlerin diğer yaş gruplarına kıyasla erken seçimi daha fazla istediği görüldü. Gençler, özellikle gelecek kaygısı ve değişim talepleri doğrultusunda erken seçimi bir çıkış yolu olarak görüyor. Yaşlı seçmenler ise geçmiş deneyimlerinin etkisi ve istikrar arayışı nedeniyle daha az erken seçim istedi.
SİYASİ LİDERLERİN BEĞENİ ORANI
Recep Tayyip Erdoğan %34 beğeni ve %55,3 beğenmeme oranı ile en çok öne çıkan siyasi lider olarak ölçüldü. Kararsızların oranı %10,7 olup, Erdoğan’a yönelik halkın büyük bir bölümünün net bir görüşe sahip olduğunu gösterdi.
Özgür Özel %32,7 beğeni ve %50,8 beğenmeme oranı ile Erdoğan’a yakın bir konumda yer alırken kararsız oranı %16,5 ile dikkat çekti.
Fatih Erbakan %27,2 beğeni oranına sahipken, beğenmeme oranı %58,2 gibi yüksek bir seviyede... %14,6 kararsız oranı ise onun da özellikle muhafazakâr kesim içinde hâlâ şekillenmekte olan bir lider olduğunu düşündürüyor.
Devlet Bahçeli %22,8 beğeni oranı ve %67,9 ile beğenmeme oranına sahip oldu. Bahçeli, kamuoyunun geniş bir kesimi tarafından olumsuz bir şekilde algılanıyor
Tuncer Bakırhan ve Musavat Dervişoğlu sırasıyla %12,4 ve %12,9 beğeni oranına sahipken, beğenmeme oranları %67,3 ve %68,2 ile yüksek seviyede. Bakırhan %20,3 ve Dervişoğlu’nun %18,9 ile en yüksek kararsızlık oranına sahip olması, halkın henüz kendileriyle ilgili net bir görüşe sahip olmadığını, ancak eğilimin genel olarak olumsuz olduğunu gösterdi.
OY TERCİHLERİ
Araştırmada bu pazar seçim olsa birinci partinin kararsız ve oy kullanmayacağım diyen seçmen kitlesi (%32,1) olduğu görüldü.
Zafer Partisi, Yeniden Refah Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi en yüksek seçmen konsolidasyonuna sahip partiler olarak öne çıktı. İYİ Parti en düşük seçmen konsolidasyonuna sahip parti olarak görüldü. Araştırma, İYİ Parti’nin ciddi bir seçmen kaybı yaşadığını ortaya koydu.
AK Parti ve MHP de önceki seçimlere kıyasla önemli ölçüde seçmen kaybetmiş partiler arasında yer alıyor.
DEM Parti ise son genel seçimlerle kıyaslandığında oylarını büyük oranda koruyor. Araştırma DEM Parti’nin kısmi bir durağanlık içinde olduğunu ortaya koyuyor.
KATILIMCILARIN CİNSİYETİ VE YAŞ ARALIĞI
Katılımcıların %50’si kadınlardan, %50’si ise erkeklerden oluştu.
Katılımcıların %14,1’i 18-24, %20,2’si 25-34, %20,5’i 35-44, %17,6’sı 45-54, %13,7’si 55-64, %13,9’u ise 65 ve üzeri yaş aralığında.
ERKEN SEÇİM OLMALI MI?
Fikrim yok/Cevap yok seçeneği dağıtıldıktan sonra erken genel seçim yapılmalı mıdır sorusuna evet diyenlerin oranı %58,5, hayır diyenlerin oranı %41,5.
ERKEN SEÇİM OLSA HANGİ PARTİYE OY VERİRSİNİZ?
Katılımcılar bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna %22,8 CHP, %18,4 AK Parti, %7,2 DEM Parti, %6,5 MHP, %3,8 Zafer Partisi, %3,6 İYİ Parti, %3,1 YRP yanıtını verdi. Oy kullanmayacağını belirtenlerin oranı %16,2, Kararsızların oranı ise %15,9.
