Bilim insanları, uydu radar verileriyle Los Angeles ve San Francisco çevresindeki kıyı bölgelerinin bazı kısımlarının yılda 10 milimetreden fazla çöktüğünü tespit etti. Bu durum, bölgesel deniz seviyesi yükselme tahminlerini iki katına çıkardı.
SAN FRANCISCO KÖRFEZİ TEHLİKE ALTINDA
San Francisco Körfez Bölgesi'nde San Rafael ve Foster City gibi bazı yerleşim alanlarında yılda 10 mm’den fazla çökme yaşandığı belirlendi. Bilim insanları, bu bölgelerde önümüzdeki 25 yıl içinde deniz seviyesinin 45 cm’den fazla yükselebileceğini öngörüyor. Bu rakam, daha önce yapılan 19 cm’lik tahminin iki katından fazla bir artışı ifade ediyor.
Çöküşün en büyük nedenlerinden biri, bu bölgelerin insan yapımı dolgular üzerine inşa edilmiş olması. Zeminin dayanıklılığının düşük olması, çökme sürecini hızlandırıyor.
LOS ANGELES’TA DA BENZER TEHDİT VAR
Los Angeles ve çevresinde de çökme nedeniyle deniz seviyesindeki yükselmenin etkisi daha da belirgin hale geliyor. Özellikle Newport Beach gibi geri kazanılmış arazilerde çökme oranı, deniz seviyesindeki artışın öngörülen etkisini artırıyor.
Bilim insanlarının hesaplamalarına göre, 2050 yılına kadar deniz seviyesinin 17 cm yükselmesi bekleniyor. Ancak, çökme nedeniyle bu rakama ek olarak 15 cm daha artış yaşanabileceği ifade ediliyor. NASA Jet Propulsion Laboratory’den uzaktan algılama uzmanı Marin Govorcin, bazı bölgelerde toprağın çökme hızının, deniz seviyesinin yükselme hızından bile fazla olduğunu vurguladı.
ÇÖKÜŞÜN NEDENLERİ
Araştırmaya göre, yer çökmesi (dikey kara hareketi), doğal ve insan kaynaklı faktörlerin bir araya gelmesiyle gerçekleşiyor.
- Doğal faktörler: Tektonik hareketler, depremler ve toprak yapısındaki değişiklikler önemli rol oynuyor.
- İnsan kaynaklı faktörler: En büyük etkenlerden biri yer altı suyu pompalanması. Aşırı su çekimi nedeniyle toprak seviyesinde ciddi düşüşler yaşanıyor.
Özellikle Kaliforniya’nın merkezi bölgelerinde aşırı yer altı suyu çekimi nedeniyle her yıl 20 cm’ye varan çökmeler gözlemleniyor.
YÜKSELEN BÖLGELER DE VAR
Araştırma, tüm bölgelerin çökmediğini, bazı yerlerin ise aksine yükseldiğini ortaya koydu.
- Santa Barbara, yer altı su kaynaklarının düzenli olarak yenilenmesi sayesinde yükselme gösteriyor.
- Los Angeles yakınlarındaki Long Beach, petrol çıkarma sürecinde yer altına sıvı enjekte edilmesiyle toprağın desteklenmesi sonucu yükseliş eğiliminde.
Bu gelişmeler, Kaliforniya’daki kıyı bölgelerinde ciddi çevresel risklerin artabileceğine işaret ediyor. Uzmanlar, çöküşü ve deniz seviyesi yükselmesini önlemek için acil önlemler alınması gerektiğini belirtiyor.
