Malcolm X, tam adıyla Malcolm Little, 19 Mayıs 1925'te Omaha, Nebraska'da dünyaya geldi. Amerikalı bir siyasetçi, insan hakları savunucusu ve hacca gittikten sonra aldığı El-Hacc Mâlik eş-Şahbâz ismiyle tanınan Malcolm X, suikast sonucu hayatını kaybedene kadar Siyahi Amerikalılar için verdiği mücadeleyle tarihe geçti.
Çocukluğu Zorlu Şartlarda Geçti
Malcolm, Earl Little ve Louise Norton Little'ın yedi çocuğundan biriydi. Babası Earl Little, Pan-Afrikanizm taraftarı bir Baptist rahipti ve bu sebeple Ku Klux Klan ve Siyah Lejyon gibi ırkçı grupların saldırılarına maruz kaldı. 1931 yılında Earl Little, şüpheli bir tramvay kazasında hayatını kaybetti. Resmi kayıtlara göre kaza olarak geçse de ailesi bu ölümün ırkçı bir saldırı sonucu gerçekleştiğine inanıyordu.
Babalarının ölümünün ardından Malcolm'un annesi Louise, ekonomik sıkıntılar ve psikolojik sorunlar nedeniyle 1938'de bir akıl hastanesine yatırıldı. Malcolm ve kardeşleri ise koruyucu ailelere verildi. Bu süreç, Malcolm'un beyazlarla ilgili olumsuz düşüncelerinin temelini oluşturdu.
Suç ve Hapishane Yılları Hayatını Değiştirdi
Malcolm, gençlik yıllarında Boston ve Harlem'de birçok suça karıştı. Uyuşturucu, hırsızlık ve fuhuş gibi faaliyetler nedeniyle 1946 yılında tutuklanarak 8-10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hapishanede geçirdiği yıllar, onun hayatında dönüm noktası oldu. Burada "İslam Ümmeti" (Nation of Islam) hareketiyle tanıştı ve liderleri Elijah Muhammed'in öğretilerini benimsedi. Hapishanede kendisini eğiterek okumaya başladı ve Nation of Islam'ın aktif bir üyesi haline geldi.
Nation of Islam Hareketinin Sesi Oldu
1952 yılında şartlı tahliye edilen Malcolm, kısa sürede Nation of Islam'ın en önemli figürlerinden biri oldu. Siyahilerin beyazlardan ayrı bir toplum oluşturması gerektiğini savundu. "Beyazlar şeytandır" gibi radikal söylemleriyle dikkat çekti. Ancak zamanla bu görüşlerini sorgulamaya ve değiştirmeye başladı.
Elijah Muhammed ile Yolları Ayrıldı
1964 yılında, Malcolm X, Elijah Muhammed'in kişisel ve liderlik konusundaki hataları nedeniyle Nation of Islam'dan ayrıldı. Sünni İslam ile tanıştı ve aynı yıl hacca giderek inancında önemli bir değişim yaşadı. Mekke'de, farklı ırklardan Müslümanlarla tanışarak, ırk ayrımına dayalı görüşlerini tamamen terk etti.
Yeni Örgütler Kurarak Mücadelesine Devam Etti
Hacdan döndükten sonra Malcolm, Muslim Mosque, Inc. ve Afro-Amerikan Birliği Örgütü adında iki organizasyon kurdu. Bu yapılar aracılığıyla, Pan-Afrikanizm, siyahilerin kendi kaderini tayin hakkı ve ırkçılığa karşı mücadele konularında çalıştı.
Harlem'de Suikaste Uğradı
21 Şubat 1965'te, Malcolm X, Harlem'de bir konuşma yaparken Nation of Islam'ın üç üyesi tarafından suikaste uğradı. Ölümü, tüm dünyada büyük yankı uyandırdı ve onun mücadelesini sürdüren milyonlarca insan için bir ilham kaynağı oldu.
Malcolm X'in Mirası Nesiller Boyunca Yaşadı
Malcolm X, ölümünden kısa bir süre sonra yayınlanan otobiyografisi "Malcolm X'in Otobiyografisi", 20. yüzyılın en etkili kitaplarından biri olarak kabul edilir. O, yalnızca bir aktivist değil, aynı zamanda milyonlarca insanın eşitlik ve özgürlük mücadelesinde bir sembol haline gelmiştir.
