İran ile İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan E3 ülkeleri, İsviçre’nin Cenevre kentinde İran’ın nükleer programına ilişkin yeni bir müzakere turu gerçekleştirdi. Görüşmelerde, yaptırımların kaldırılması, nükleer programın detayları ve bölgesel konular ele alındı.
"MÜZAKERELER CİDDİ VE YAPICIYDI"
İran heyetini temsil eden Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi, müzakerelerin ardından yaptığı açıklamada, görüşmeleri "ciddi, samimi ve yapıcı" olarak nitelendirdi. Garibabadi, “Yaptırımların kaldırılması ve nükleer alanlardaki belirli detaylar üzerinde fikir alışverişinde bulunduk. Taraflar, müzakerelerin yeniden başlatılması gerektiği konusunda mutabık kaldı ve diyaloğun sürdürülmesi yönünde kararlılık gösterdi” ifadelerini kullandı.
NÜKLEER ANLAŞMA VE ABD YAPTIRIMLARI
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer programı ile ilgili uzun süredir devam eden tıkanıklığın aşılması için müzakerelere hazır olduklarını belirtmişti. Arakçi’nin bu açıklaması, ABD’de başkanlık görevi değişikliği öncesinde İran’ın yeni yaptırımlara maruz kalma endişesiyle müzakerelere çözüm odaklı bir yaklaşım sergilediği şeklinde yorumlanmıştı.
İran, 2015 yılında P5+1 ülkeleri (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ve Almanya) ile imzaladığı Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) çerçevesinde nükleer faaliyetlerini sınırlamayı kabul etmişti. Ancak ABD’nin 2018 yılında Başkan Donald Trump döneminde anlaşmadan tek taraflı çekilmesi ve yaptırımları yeniden uygulamaya koyması, İran’ı nükleer faaliyetlerini hızlandırmaya yönlendirdi.
ULUSLARARASI KAYGILAR
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Aralık ayında yaptığı açıklamada, İran’ın uranyum zenginleştirme çalışmalarını artırması nedeniyle atom bombası geliştirme aşamasına yaklaştığını belirterek uyarıda bulunmuştu. İran ise nükleer teknolojiyi barışçıl amaçlarla kullandığını savunmaya devam ediyor.
MÜZAKERELERDE YENİ SÜREÇ BAŞLIYOR
Cenevre’deki görüşmelerin ardından, tarafların yeniden diyalog kurma konusunda anlaştığı belirtilirken, bu adımın İran ile E3 ülkeleri arasındaki ilişkilerde nasıl bir yol açacağı merakla bekleniyor. Müzakerelerin gelecekteki oturumlarında nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması ve yaptırımların kaldırılması gibi kritik konuların ele alınması bekleniyor.
