Son dönemde pek çok işletmenin, müşterilerinden banka IBAN’ı üzerinden ödeme talep etmesi yaygınlaşırken, uzmanlar bu yöntemin ciddi hukuki ve mali riskler taşıdığı konusunda uyarıyor.
Faturasız ve kayıtsız şekilde gerçekleştirilen bu ödemeler, vatandaşları suç unsuru içeren işlemlere istemeden dahil edebiliyor.
Kuaför salonlarından butik mağazalara kadar birçok esnaf, banka ya da POS cihazı komisyonlarından kaçınmak amacıyla müşterilerini doğrudan banka hesaplarına yönlendiriyor. Ancak bu durum hem vergi kaçakçılığını hem de kara para aklama girişimlerini kolaylaştırabiliyor.
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) üyesi ve avukat Saadet Kartı, IBAN ile ödeme yönteminin yalnızca dolandırıcılık açısından değil, kara para aklama gibi organize suçlara dolaylı katılım ihtimali nedeniyle de riskli olduğunu belirtiyor.
Saadet Kartı, “Kredi kartı ya da faturalı ödeme yerine, IBAN’a gönderilen paralar, kötü niyetli kişiler tarafından suç gelirlerini sisteme sokmak için kullanılabilir. Bu tür transferlerde, işletme veya aracı konumundaki kişi ya da kurumların kara para aklama sürecine bilmeden dahil olması mümkündür” ifadelerini kullandı.
Avukat Kartı ayrıca, IBAN yoluyla yapılan ödemelerin kredi kartı işlemleri gibi tüketicinin kredi skoruna katkı sağlamadığını da vurguladı. Bu da uzun vadede kredi notu üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Öte yandan IBAN ile yapılan ödemelerde, fatura ya da dekont verilmemesi durumunda, tüketici haklarının yasal takibi de zorlaşabiliyor.
Saadet Kartı, özellikle online alışverişlerde IBAN bilgisi verilen şahıs ya da işletmelere para gönderilmeden önce dikkatli olunması gerektiğini belirterek, “Ticari sicil kaydı olmayan kişilerden gelen IBAN taleplerinde dolandırıcılık riski oldukça yüksektir” uyarısında bulundu.
Uzmanlara göre, IBAN ile ödeme yapılan işlemler faturasız kalıyorsa bu durum vergi kaçakçılığına da zemin hazırlıyor. Böyle bir durumda yalnızca işletmeler değil, ödeme yapan kişiler de sorumluluk altına girebiliyor. Vergi Usul Kanunu kapsamında cezai yaptırımlara maruz kalınabileceği belirtiliyor.
Uzmanlar, vatandaşların ödeme yaparken kayıtlı, POS cihazı kullanan ve fatura veren işletmeleri tercih etmelerini, şüpheli durumlarda ise ilgili mercilere başvurmaktan çekinmemelerini tavsiye ediyor.
