Son dönemde evcil hayvan sahipleri, özellikle kediler ve köpekler için alınan mamaların hızla artan fiyatları nedeniyle endişe yaşıyor. Türkiye’deki evcil hayvan mama sektöründeki büyümeyle paralel olarak, yerli markaların sıkça yaptığı zamlar, evcil hayvan sahiplerinin bütçesini zorlamaya devam ediyor. Kilogram başına fiyatlar 100 TL ile 700 TL arasında değişirken, bu artışların ardında yatan sebepler de merak konusu.
TÜRKİYE’DE EVCİL HAYVAN MAMA PAZARI BÜYÜYOR
Evcil hayvan mamalarına olan talep artarken, Türkiye’deki kedi ve köpek mama sektörünün büyüklüğü 2024 yılı itibarıyla 743 milyon dolara ulaşmış durumda. Evcil Hayvan Maması Derneği (PETFA), sektörün 2029 yılına kadar yıllık ortalama yüzde 7,4 oranında büyümesini bekliyor. Bu oran, küresel büyüme ortalamasının çok üzerinde. PETFA, sektördeki büyümeyi sağlayan başlıca faktörleri şu şekilde sıralıyor:
- Evcil hayvan sahipliğinin artması
- Hayvan sağlığına yönelik beslenme bilincinin yükselmesi
- Paketli mamaların pratik, ulaşılabilir ve güvenli olması
MAMA FİYATLARINDA YÜZDE 40’LIK ARTIŞ!
Türkiye’de son bir yılda evcil hayvan mamalarına yapılan zamlar, gıda enflasyonuna paralel olarak yaklaşık yüzde 40 seviyesinde gerçekleşti. Petshop yetkilileri, yabancı markaların üç ayda bir ortalama yüzde 25 oranında zam yaparken, yerli markaların ise neredeyse her ay fiyat artışı gerçekleştirdiğini belirtiyor. Bu durum, evcil hayvan sahiplerinin cebini zorlamaya devam ediyor.
KDV YÜKÜ: FİYATLARI ARTIRAN BİR DİĞER FAKTÖR
Mama fiyatlarını artıran bir diğer önemli sebep ise, evcil hayvan mamalarına uygulanan yüksek KDV oranı. Lüks tüketim kategorisinde yer alan ürünlere uygulanan yüzde 20’lik KDV, tüketicilere ek bir maliyet yükü getiriyor.
YERLİ MARKALAR GÜÇLENİYOR
Türkiye’de ithal markaların hâkim olduğu evcil hayvan mama sektöründe yerli markalar da hızlı bir atılım yapıyor. 2019 yılında 90 bin ton olan yerli üretim, 2022’de 225 bin tonu geçti. İthalat ve ihracat arasındaki fark kapanırken, Türkiye’nin mama ihracatında da dikkat çekici bir artış yaşanıyor.
İHRACATTAKİ ARTIŞ
2024’ün ilk yarısında Türkiye’nin evcil hayvan maması ihracatı yüzde 26,5 artarak 73 milyon dolara yükseldi. Önümüzdeki 5 yıl içinde ihracatın 500 milyon dolara ulaşması bekleniyor.
Evcil hayvan mamalarındaki fiyat artışlarının önümüzdeki dönemde nasıl şekilleneceği ve zamların devam edip etmeyeceği merak konusu. Ayrıca, KDV indirimi gibi olasılıkların da sektördeki gelişmeleri etkileyip etkilemeyeceği yakından takip edilecek.