İzmir’in kuzeybatısında, Mavişehir’den Foça tepelerine kadar uzanan geniş bir alanda yer alan Gediz Deltası, Türkiye’nin en büyük ve en önemli sulak alanlarından biri olarak kabul ediliyor. Gediz Nehri’nin binlerce yıl boyunca taşıdığı alüvyonlarla şekillenen bu eşsiz coğrafya, farklı su rejimlerine sahip habitatlarıyla onlarca tür canlıya ev sahipliği yapıyor.
LAGÜNLERDEN TUZLALARA, ZENGİN BİR EKOSİSTEM
Gediz Deltası; doğal lagünler, tatlı ve tuzlu su bataklıkları, sazlıklar, kıyı adaları, eski nehir yatakları, çayırlar ve tuz tavalardan oluşan karmaşık bir doğal yapıya sahip. Bu çeşitli habitatlar, hem yerleşik hem de göçmen türler için benzersiz yaşam alanları oluşturuyor. Özellikle su kuşları için ideal bir üreme ve beslenme sahası olan deltada, doğayla uyum içinde süren yaşam döngüsü dikkat çekiyor.
KORUMA STATÜLERİYLE GÜVENCE ALTINDA
Delta’nın 8.000 hektarlık bölümü, 1982 yılında “Homa Dalyanı Yaban Hayatı Koruma Sahası” olarak ilan edilirken, 14.900 hektarlık kısmı da 1998’de uluslararası Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altına alındı. Ayrıca 1999 yılında “1. Derece Doğal Sit Alanı” olarak tescillenen bölgenin Üçtepeler mevkiinde yer alan alanı, 2.400 yıllık tarihiyle Leukai Antik Kenti’ni barındırdığı için “1. Derece Arkeolojik Sit Alanı” ilan edildi.
298 KUŞ TÜRÜNE EV SAHİPLİĞİ YAPIYOR
Gediz Deltası’nda bugüne kadar 298 kuş türü gözlemlendi. Bunlar arasında tepeli pelikan, bozkır delicesi, Sibirya kazı ve boz kirazkuşu gibi, nesli küresel ölçekte tehlike altında olan türler de bulunuyor. Türkiye’de flamingoların üreyebildiği yalnızca iki alandan biri olan deltada, bu türün sayısı 30 bin ile 40 bin arasında değişiyor.
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİKTE SADECE KUŞLAR YOK
Gediz Deltası sadece kuşlara değil, çakal, tilki, yaban domuzu, yaban kedisi, saz kedisi, porsuk, kaya sansarı, gelincik ve tavşan gibi memelilere de yaşam alanı sunuyor. Bunun yanı sıra 26 sürüngen, 5 kurbağa türü, tatlı ve tuzlu su balıkları, omurgasızlar ve 315 bitki türü deltadaki ekolojik dengeyi destekliyor.
