Bu noktada, deniz kirliliğiyle mücadelede önemli bir rol üstlenen çevre aktivisti ve deniz bilimci Canan Demirbilek ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, deniz kirliliği ile ilgili farkındalık oluşturmayı amaçladık.
DENİZ KİRLİLİĞİ VE NEDENLERİ
Canan Demirbilek, deniz kirliliğinin nedenlerine değinerek, "Denizlerimiz, insan faaliyetlerinin sonucunda büyük bir kirliliğe maruz kalıyor. Özellikle plastik atıklar, kimyasal maddeler ve ağır metaller, deniz ekosistemini tehdit eden başlıca kirleticiler arasında yer alıyor. Bu kirleticiler sadece deniz canlılarını değil, aynı zamanda denizle iç içe yaşayan insanları da etkiliyor" diyerek sorunun ciddiyetine dikkat çekiyor.
Plastik atıkların denizler üzerindeki etkilerini anlatan Demirbilek, "Plastik atıklar, deniz canlılarının yaşamını tehlikeye atmakla kalmıyor, aynı zamanda gıda zincirine dahil olarak insanların sağlığını da riske atabiliyor. Özellikle mikroplastikler, deniz canlılarının vücutlarında birikiyor ve bu canlıların insanlar tarafından tüketilmesiyle insanlar da bu plastik maddeleri bünyelerine almış oluyorlar" şeklinde konuşuyor.
DENİZ KİRLİLİĞİ İLE MÜCADELEDE ATILAN ADIMLAR
Canan Demirbilek, deniz kirliliğiyle mücadele konusunda son yıllarda önemli adımlar atıldığını ancak hâlâ yapılması gereken çok şey olduğunu belirtiyor: "Çevre bilincinin artması, denizlerin korunmasına yönelik yapılan projelerin sayısını artırdı. Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, deniz kirliliği konusunda farkındalık oluşturma adına birçok etkinlik düzenliyor. Ancak, hala yeterli değil. Özellikle plajların temizliği, deniz ekosisteminin korunması için büyük bir öneme sahip."
Demirbilek, bununla birlikte bireysel sorumluluğun önemine vurgu yaparak, "Herkesin, denizlerin korunmasında kendi rolünü üstlenmesi gerekiyor. Denizlere atılan çöplerin önüne geçmek, geri dönüşüm yapmak ve tek kullanımlık plastik ürünlerden kaçınmak, bu mücadelede atılacak en büyük adımlar arasında yer alıyor" diyor.
DENİZLERİ KORUMANIN EKONOMİK FAYDALARI
Denizlerin korunmasının yalnızca çevresel değil, ekonomik açıdan da büyük faydalar sağladığını anlatan Demirbilek, şunları söylüyor: "Denizlerimiz, sadece ekosistem için değil, aynı zamanda turizm ve balıkçılık sektörleri için de hayati önem taşıyor. Kirli denizler, turizmi ve balıkçılığı olumsuz etkiliyor. Temiz denizler, aynı zamanda sağlıklı bir ekonominin temeli demektir."
Demirbilek, denizlerin temizlenmesi ve korunmasının, hem gelecek nesillerin sağlıklı bir çevrede yaşamalarını sağlamada hem de ekonomik kalkınmayı desteklemede önemli bir rol oynayacağını belirtiyor.
EĞİTİMİN ÖNEMİ VE FARKINDALIK YARATMA ÇALIŞMALARI
Canan Demirbilek, deniz kirliliğiyle mücadelede eğitim ve farkındalığın önemine değinerek, "Gelecek nesillerin çevreye duyarlı olması için eğitim çok önemli. Okullarda ve toplumun her kesiminde deniz kirliliği ve çevre koruma hakkında bilinçlendirici çalışmalar yapılmalı. İnsanlar, denizlere atılan atıkların, tüm ekosistemi nasıl olumsuz etkilediğini anlamalılar" diye vurguluyor.
Sivil toplum kuruluşlarının düzenlediği temizlik kampanyalarına da değinen Demirbilek, "Gönüllü temizlik etkinlikleri, yerel halkın bilinçlenmesi için büyük fırsatlar sunuyor. Ayrıca, medyanın bu konuda daha fazla içerik üretmesi, geniş kitlelere ulaşmak adına önemli bir araç" diyor.
GLOBAL MÜCADELE: ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİNE GEREKLİLİK
Deniz kirliliğiyle mücadelenin sadece yerel bir sorun olmadığını belirten Demirbilek, "Bu küresel bir sorun ve uluslararası iş birliğini gerektiriyor. Denizler, sınırları aşan ekosistemlerdir. Dolayısıyla deniz kirliliğiyle mücadelede dünya çapında ortak bir strateji oluşturulmalı. Ülkeler arası iş birliği, denizlerin korunması için atılacak en önemli adımlardan biri olacaktır" diyor.
GELECEKTE NELER YAPILMALI?
Son olarak, Canan Demirbilek, deniz kirliliği ile mücadelede gelecekte yapılması gerekenleri şu şekilde sıralıyor: "Öncelikle, plastik atıkların azaltılması için hükümetler, sanayi kuruluşları ve toplum el birliğiyle çalışmalı. Daha fazla geri dönüşüm tesisi kurulmalı, tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması gibi önlemler alınmalı. Ayrıca, deniz kirliliği ile mücadele konusunda uluslararası anlaşmalar güçlendirilmeli. Denizlerin korunması, tüm insanlık için büyük bir sorumluluktur."
