"Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir" denilerek 23 Nisan 1920 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’nin açılmasıyla ilerleyen süreçte, Mustafa Kemal Atatürk 29 Ekim 1923 yılında Cumhuriyeti ilan etti.
TBMM AÇILDI
1’inci Dünya Savaşı gibi büyük yıkımlara yol açmış bir savaşın ardından 23 Nisan 1920 yılında Milli Egemenlik esasına dayalı kararlar alınan TBMM açıldı.
YENİ HÜKÜMET BİR TÜRLÜ KURULAMIYORDU
Milli egemenlikle yönetilen bir meclisin bulunması aslında adı konulmamış bir Cumhuriyet yönetimi anlamına geliyordu. Meclis Başkanı ülkeyi yönetiyor ancak bir Devlet Başkanı bulunmaması pek çok probleme yol açıyor, yeni hükümet bir türlü kurulamıyordu. 25 Ekim 1923'te hükümetin istifası ise gelinen son nokta olmuştu.
"EFENDİLER, YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ"
28 Ekim 1923 akşamı Gazi Mustafa Kemal Atatürk bütün arkadaşlarını Çankaya Köşkü’ne yemeğe davet etti. Yemekte yaptığı konuşmada Atatürk, “Efendiler, yarın cumhuriyeti ilân edeceğiz” dedi.
29 EKİM 1923'TE CUMHURİYET İLAN EDİLDİ
28 Ekim 1923 gecesi dava arkadaşı İsmet Paşa ile 1921 Anayasasında değişiklikler içeren bir kanun tasarısı düzenledi. "Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir" maddesinin yer aldığı tasarının meclise sunulmasının ardından, büyük bir coşkuyla 29 Ekim 1923'te cumhuriyet ilan edildi.